ارزیابی شدت بیابان‏زایی با استفاده از مدل IMDPA (مطالعة موردی: دشت شهر بابک، استان کرمان)

Authors

  • افشین جهانشاهی دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
  • حسن خسروی استادیار دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران
Abstract:

برای ارزیابی و تهیة نقشة بیابان‏زایی تا کنون تحقیقات بسیار زیادی در داخل و خارج از کشور صورت گرفته و این تحقیقات به ارائة مدل‏های منطقه‏ای فراوانی منجر شده است. به منظور ارائة یک مدل منطقه‏ای و ارزیابی کمّی وضعیت فعلی بیابان‏زایی، دشت شهر بابک با وسعت 4112 کیلومتر مربع در شمال ‏غرب استان کرمان انتخاب شد. در این تحقیق برای ارزیابی شدت بیابان‏زایی با استفاده از سیزده شاخص‌ـ پنج شاخص مبتنی بر آب زیرزمینی شامل هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم، کلر، میزان افت، و عمق آب زیرزمینی، سه شاخص مبتنی بر داده‏های اقلیمی شامل بارش سالیانه، ضریب خشکی ترانسوا، و شاخص خشک‌سالی و سه شاخص مبتنی بر پوشش‏ گیاهی شامل وضعیت، بهره‏برداری، و تجدید پوشش‏ گیاهی و فرسایش آبی و شیوة آبیاری در قالب مدل ایرانی بیابان‏زایی IMDPA‌ـ به بررسی و تعیین کلاس شدت بیابان‏زایی در هر یک از واحدهای کاری پرداخته شد. امتیاز نهایی مربوط به هر یک از واحدهای کاری و سپس در کل منطقه از میانگین هندسی هر یک از شاخص‏های مذکور تعیین شد. در نهایت، وضعیت فعلی شدت بیابان‏زایی منطقه در کلاس کم، متوسط، شدید، و بسیار شدید برآورد شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد در مدل پیشنهادی منطقه‏ای در منطقة مورد مطالعه از نظر شدت بیابان‌‏زایی در حدود 61351 هکتار (92/14 درصد) در کلاس کم، 138575 هکتار (7/33 درصد) در کلاس متوسط، 117685 هکتار (62/28 درصد) در کلاس شدید، و 93589 هکتار (76/22 درصد) در کلاس بسیار شدید قرار دارند. همچنین، متوسط وزنی ارزش کمّی در کل منطقه 06/2 برآورد شد که بیانگر وجود کلاس بیابان‏زایی متوسط در منطقه است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی شدت بیابان‏زایی با استفاده از مدل imdpa (مطالعة موردی: دشت شهر بابک، استان کرمان)

برای ارزیابی و تهیة نقشة بیابان‏زایی تا کنون تحقیقات بسیار زیادی در داخل و خارج از کشور صورت گرفته و این تحقیقات به ارائة مدل‏های منطقه‏ای فراوانی منجر شده است. به منظور ارائة یک مدل منطقه‏ای و ارزیابی کمّی وضعیت فعلی بیابان‏زایی، دشت شهر بابک با وسعت 4112 کیلومتر مربع در شمال ‏غرب استان کرمان انتخاب شد. در این تحقیق برای ارزیابی شدت بیابان‏زایی با استفاده از سیزده شاخص ـ پنج شاخص مبتنی بر آب زی...

full text

ارزیابی شدت بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی IMDPA (مطالعة موردی: دشت عباس، استان ایلام)

تحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابان‌زایی دشت عباس در منطقه نیمه‌خشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان­زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخص‌های عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد سنگ و سنگریزه، بهره‌برداری از پوشش گیاهی، تجدید حیات و وضعیت پوشش گیاهی با کمک نرم‌افزار ArcGIS®9.3، بدست آمده و نقشه مربوط به...

full text

ارزیابی شدت بیابان‌زایی منطقۀ سراوان با استفاده از مدل IMDPA

در این پژوهش با استفاده از روش ایرانی IMDPA، حساسیت اراضی منطقۀ سراوان به بیابان­زایی‌ ارزیابی و بررسی شده است. برای این منظور، پس از بررسی­ و ارزیابی­های اولیه، چهار معیار اقلیم، پوشش گیاهی، خاک و فرسایش بادی به‌عنوان مهم­ترین معیارهای مؤثر در بیابان­زایی منطقه با شاخص­های متفاوت در نظر گرفته شد. با استفاده از روش فوق، امتیازات هر شاخص در معیار مربوطه مشخص و ارزش هر معیار با محاسبۀ میانگین هند...

full text

ارزیابی شدت بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی imdpa (مطالعه موردی: دشت عباس، استان ایلام)

تحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابان زایی دشت عباس در منطقه نیمه خشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان­زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخص های عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد سنگ و سنگریزه، بهره برداری از پوشش گیاهی، تجدید حیات و وضعیت پوشش گیاهی با کمک نرم افزار arcgis®9.3، بدست آمده و نقشه مربوط به...

full text

ارزیابی پتانسیل بیابان‌زایی با استفاده از مدل IMDPA در دشت سیستان (مطالعۀ موردی: زهک)

Desertification phenomenon is not devoted to an especial climate, although its role in arid and semi-arid areas is clearer than other regions. In this research, four criterions of the wind erosion, soil, vegetation cover and climate have been considered for evaluating desertification potential and mapping of desertification intensity using to IMDPA model in ZAHAK Sistan region. Considering to e...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 68  issue 2

pages  247- 267

publication date 2015-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023